Visudyne (Verteporfin) desteği ile Fotodinamik Tedavi
Bu bilgi size bilinçli bir karar verebilmeniz için sunulmaktadır. Bu onamayı gözden geçirirken, kendinize dilediğiniz kadar süre tanıyınız ve bu izne imza atmadan önce tüm sorularınızın tatmin edici bir şekilde cevaplandığından emin olunuz.
Belirtiler ve yararlar
Oftalmolojist tarafından; koroidal neovaskülarizasyon adı verilen normaldışı kan damarlarının gelişimine bağlı, görmeyi tehdit edici bir durumun olduğu saptanmıştır. Bu kan damarları makula altına doğru sıvı sızdırmakta ve daha sonra görme kaybına gidebilecek bir yara dokusunun oluşumuna yol açmaktadırlar. Eğer tedavi edilmeden bırakılırsa: bu normaldışı kan damarı lezyonu daha da büyür, yara dokusu ve santral görmenin devamlı kaybına yol açar.
Fotodinamik tedavi; oldukça yeni bir seçenektir. Bu tür soğuk lazer ile üstte bulunan sağlıklı retinaya ısı aracılığıyla zarar vermeden normaldışı kan damarlarının kapatılması sağlanır. Açıklanan tedavinin yararları arasında; retinal lezyonun olası iyileşmesi veya dengelenmesi sayılabilir, sonuçta görme kaybı oranı azaltılmış olur. Fotodinamik tedavi Visudyne adlı ilacın enjekte edilmesini gerektirmektedir.
Visudyne damar içine 10 dakika boyunca zerk edilir (infüzyon olarak uygulanır). Verilen ilacın miktarı, hastanın boy ve kilosuna bağlı olarak saptanmaktadır.
İnfüzyona bağlı olarak karşımıza çıkabilecek sorunlar; infüzyon bölgesine deri yaralanmasına kadar gidebilen sıvı sızdırımı, sırt ağrısı ve infüze edilen ilaca karşı gelişebilecek allerjik duyarlılıktır. İnfüzyon sona erdikten 5 dakika sonra tetikleyici lazer ışını göze uygulanır. Kullanılan bu lazer ışını; alışagelmiş lazer ameliyatlarında kullanılan orana göre çok daha düşük enerjilidir ve dolaşımda Visudyne ilacı bulunmadığı sürece etkisizdir. Visudyne hızlı bir şekilde karaciğer tarafından yokedilir. Bu yüzden, tedaviden birkaç gün sonrasına kadar dışkının koyu renkli olduğu gözlemlenir.
Hastaların sadece % 1-4’ünde ‘Visudyne Fotodinamik Terapi’ sonrasında görme iyileşmesi olduğu saptanmıştır. Bu tedavilerin esas amacı; görme kaybı hızını azaltmak ve retinal lezyonu sabitlemektir. Retinal lezyonu sabitleyebilmek amacıyla Visudyne Terapi aynı göz üzerinde birbirini takip eden birkaç yıl boyunca tekrar edilir.
Alternatif tedaviler
Eski tedavi seçeneklerinden biri ‘Lazer Fotokoagülasyonu’dur; fakat bu tedavi normaldışı retinal hastalığı yakmak amacıyla ısı kullanımını esas alır; böylece hasta bölgeyi çevreleyen sağlıklı retina da yokedilmiş olur, sonuçta kalıcı yara dokusu ve merkezi görme kaybı oluşur.
Önlemler
Tam kapsamlı tıbbi ve cerrahi geçmişin alınması çok önemli bir unsurdur ve hastanın aldığı tüm ilaçları ki, buna raporsuz olanlar da dahildir, bildirmesi gerekmektedir.
Bunların arasında vitaminler, mineraller ve diğer tüm tezgahüstü ilaçlar yer almaktadır. Visudyne tedavisi için ise; hastanın herhangi bir karaciğer hastalığı veya bozukluğu varsa, bunu doktoruna kesinlikle bildirmesi gerekmektedir.
• Bilgim dahilinde olan herhangi bir karaciğer hastalığım veya bozukluğum bulunmamaktadır……………………………… (Paraf)
Hamile veya emzirme döneminde bulunan bayanları kapsayan; yeterli ve kontrollu çalışmalar bulunmamaktadır. Hamilelik esnasında Visudyne kullanımı; sadece elde edilecek yararın, bebekte oluşabilecek olası bir riskten daha fazla olduğu durumlarda ön plana çıkmalıdır.
• Bilgim dahilinde hamilelik durumu bulunmamaktadır…………………….(Paraf)
İnfüzyon sonrası güneş ışınları ve parlak ışınlardan kaçınma gereksinimi
Visudyne uygulanan hastalar infüzyon sonrasında geçici olarak ışığa duyarlı duruma gelirler ve 5 gün boyunca direkt güneş ışınından korunmalıdırlar. Bu süre dahilinde; korunmasız cilt, gözler veya diğer vücut bölümlerinin güneşe veya parlak iç mekan ışınlarına maruz kalması engellenmelidir. İç mekan ışınları olarak; solarium, parlak halojen aydınlatmalar, ameliyathane veya diş hekiminin kullandığı yüksek enerjili ışınlar kastedilmektedir.
Tedavi sonrasındaki ilk 5 gün dışarıda bulunan normal gün ışığına maruz kalınacaksa; derinin tüm bölümleri ve gözler, koruyucu kıyafet ve koyu renkli gözlük kullanarak korunmalıdır. Işığa duyarlılık reaksiyonlarının oluşumunda UV güneş koruyucularının etkili olmadığı görülmüştür. Fakat çevreleyici iç mekan ışınlarında bulunulması teşvik edilmekte olup, devamlı olarak karanlıkta kalma gereksinimi yoktur. Böylece ışık beyazlatması adı verilen bir işlem sonucunda deride bulunan ilacın etkisiz hale gelmesine destek olunur.
Yukarıda anlatılan önerilere uyulmadığı takdirde, deri yanıklarını da içeren ciddi yaralanmalar görülebilir.
Bize acil olarak danışmayı gerektiren durumlar
Tedaviyi takip eden 5 gün içerisinde acil müdaheleye maruz kalmanız veya başka bir doktor / dişhekimine gitmeniz gerekirse; lütfen oftalmolojist veya doktorunuz ile hemen temasa geçiniz.
Gözleriniz, deriniz ve diğer vücut organlarınızın parlak iç mekan aydınlatmaları ile karşılaşması çok sakıncalı sonuçlara yol açabilir.
Riskler, komplikasyonlar ve yan etkiler
Klinik çalışmalarda en sık karşılaşılan sorunlar arasında; baş ağrıları, ekstravazasyon (damar dışına sıvı sızması), vücutta kırmızı noktalar, buğulu görme / görme keskinliğinin azalması gibi görme bozuklukları ve görme alanı bozuklukları sayılabilir.
Bu durumlar hastaların yaklaşık %10-30’unda gözlemlenmiştir. Ciddi görme kaybı ise hastaların %1-5’inde oluşmuştur. Bazı hastalarda ise görmenin kısmen eski haline döndüğü saptanmıştır.
Plasebo yerine Visudyne uygulanan hastalarda sıklıkla şu durumlara rastlanmıştır: sırt ağrısı (öncelikle infüzyon sırasında), güneş ışınlarıyla maruz kalındığında deride güneş yanığı şeklinde izlenen ışığa duyarlılık reaksiyonları, infüzyon sırasında göğüs ağrısı ve kas-iskelet sistemini ilgilendiren diğer ağrılar, şiddetli olabilecek aşırı duyarlılık reaksiyonları, senkop (baygınlık), nefes darlığı ve kızarıklığın eşlik ettiği şiddetli allerjik reaksiyonlar, ateş, atriyal fibrilasyon, yüksek tansiyon, periferal vasküler aksaklıklar, gastroentestinal kanserler, baş dönmesi, anemi, beyaz kan hücrelerinin azalması veya artması, karaciğer fonksiyon testlerinde yükselme, albuminüri, kreatinin artışı, vertigo (baş dönmesi), duymanın azalması, çift görme ve prostat bozuklukları.
% 1’den az oranda olmak üzere çok nadir durumlarda; retinal kopma, retinal veya koroidal damar sıvı akışkansızlığı (non-perfusion) gözlemlenebilir.
Visudyne miktarında artış (dozajın aşılması) ve / veya tedavi edilen gözün ışığa maruz kalması sonucunda; normal retinal damarlarda akışkanlık kaybı ve görmede tamir edilemeyecek derecede azalma ortaya çıkabilir.
• UYARI: Visudyne enjeksiyonu sonrasında; 5 gün boyunca deri veya gözlerin direkt güneş ışığına veya parlak iç mekan ışıklarına maruz kalması kesinlikle engellenmelidir. Enjeksiyon sırasında ilaç sızması meydana gelirse; ciddi lokal deri yanıklarını önlemek amacıyla, şişkinlik ve renk değişikliği ortadan kalkıncaya dek bu bölgenin direkt ışıktan tamamiyle korunması gerekmektedir. Tedavi sonrasında herhangi başka bir nedenle acil ameliyat yapılması gerekirse, iç dokunun mümkün olduğunca büyük bir bölümü yoğun ışınlardan korunmalıdır.
Doktorum ve / veya asistanı yapılacak işlemi bana açıkladılar. Tüm sorularım tatminkar bir şekilde cevaplandırılmıştır ve kapsamlı olarak bilgilendirilmiş bir şekilde karar verdiğim konusunda kendimden eminim.
Hastanın basılı adı:……………………………………
Hastanın imzası:………………………………………. Tarih:…………………………………
Tanık iması:……………………………………………… Tarih:…………………………………
…………… adet kopya hasta ile eve yollanmıştır.