PROJENİN ADI
Görme Engelliler İçin Depreme Hazırlık Programı
PROJEYİ GERÇEKLEŞTİREN
118 R Kahramanlar Lions Kulübü
PROJE BAŞLANGIÇ TARİHİ
08 EKİM 2012
PROJE BİTİŞ TARİHİ
Devam Ediyor
GÖRME ENGELLİLER İÇİN DEPREME HAZIRLIK PROGRAMI
AMACIMIZ:
1. 118 R Yönetim Çevresinin bulunduğu bölgenin (Türkiye Deprem Haritasında görüldüğü gibi) tamamı 1. Derecede deprem kuşağında bulunmaktadır.
Türkiye deprem bölgeleri haritası
Dünya deprem dağılış haritası
Yüksek derecede risk altında bulunan bölgemizde yaşıyorsanız deprem hakkında gerekli bütün bilgi ve eğitimi almanız gerekmektedir.
Görme engelli insanlar böyle durumlarda diğer insanlara göre daha yüksek riskli konumdadırlar. Onun için bu program görme engelli insanları bu doğa afetine karşı bilgilendirmeyi, korunmalarını ve deprem sonrası davranışlarını düzenlemelerini sağlamayı amaç edinmiştir.
2. Kahramanlar Lions Kulübü olarak bu proje ışığı altında AKUT ve Karşıyaka Belediyesi işbirliği ile 8 Ekim 2012 Dünya Lions Hizmet gününde görme engelliler için depreme hazırlık programını başlattık.
Büyük bir deprem ve onun artçı sarsıntıları sadece zayıf ev ve binalarda yıkımlara sebep olmaz aynı zamanda bütün bölgenin hayati fonksiyonlarında ciddi tahribatlara yolaçar. Görme engelli insanlar böyle durumlarda diğer insanlara göre daha yüksek riskli konumdadırlar. Bu broşür görme engelli insanlara yardım etmek ve onları bu doğa afetine hazırlamak için düzenlenmiştir.
“Kendinizi akşam evinizde sakince radyo dinlerken hayal edin. Aniden önce hafif sonra şiddeti artan bir hırıltı duymaya başlıyorsunuz. Aynı zamanda eviniz şiddetle sarsılmaya başlıyor. Zemin tuhaf bir biçimde yatay ve dikey yönlerde hatta bazen dalgalar tarzında dairevi hareketler yapıyor. Büyük bir duman bulutu ortalığı kaplıyor ve nefesiniz tıkanmaya başlıyor. Ses başlangıçta hırıltı tarzındayken artık gittikçe dayanılmaz ve kulak tırmalayıcı bir gürültüye dönmüştür. Mobilyalar kaymakta, tabaklar yere düşüp kırılmakta, ve durum o kadar korkutucu bir hal almıştır ki istem dışı sağa sola odanın içinde yuvarlanmaktasınız. Hareket etmek istiyorsunuz ama bir türlü dengenizi kuramıyorsunuz. Mide bulantısı bütün vücudunuzu kaplamıştır. O anda farkediyorsunuz bi büyük bir depremin tam ortasındasınız.”
Biraz önce okuduğunuz tanımlama sadece bir kaç saniye süren bir depremi anlatmaktadır. Fakat bunları gerçekten yaşasaydınız hayatınızın en korkutucu dakikaları olabilirdi.
6.7 şiddette bir depremden sonra yıkım
Artçı sarsıntalardan sonraki aynı evin durumu
DEPREM VE NEDENLERİ
Yeryüzünün derinliklerindeki fay tabakaları yanyana ve üstüste devamlı bir hareket halindedirler. Bazen bu hareketler yavaş olur bazen de bu fay tabakaları biribirlerine doğru yaslanıp durdukları için kilitlenip hareket edemezler. Bu nedenle bu bölgelerde büyük bir enerji birikir. Biriken enerji o kadar büyük bir hale gelir ki sonunda bu biribirlerine yaslanan fay tabakaları kırılarak sarsıntı yaratmaya başlarlar.
Bir çok deprem biribirlerine yaslanan ve biribirlerine doğru hareket etmeye çalışan bu fay tabakalarının sınırlarında olur. Bazen de bu katmanların tam sınrılarında değil ortalarında meydana gelebilir.
Depremde fay hatlarında enerji birikimi ve kırılma
Ülkemizin %95’i deprem riski taşımaktadır. Her yıl ülkemizde binlerce deprem olmaktadır. Fakat pek çoğu küçük veya çok derin tabakalarda olduğu için farkedilmez. Bir çok depreme bağlı ölümün nedeni yıkıntıların düşmesi, camların uçuşması, köprü ve binaların göçmesi sonucu ortaya çıkar. Deprem aynı zamanda heyelan, yangın, tsumani, çığ ve su
baskınlarına da neden olmaktadır. Büyük ve hasar verebilen bir deprem her an olabilir ve günlerce artçı sarsıntıları devam edebilir. Yerleşim alanlarının deprem kuşakları üzerinde bulunması, yanlış yapılaşmaların olması ve toplumun yeterince bilgi sahibi olmaması ülkemizde meydana gelen depremlerde can ve mal kaybının büyük boyutlarda olmasına sebep olmaktadır.
Büyük bir deprem ve onun artıçı sarsıntıları sadece zayıf ev ve binalarda hasralara sebep olmaz, aynı zamanda bütün bölgenin hayati fonksiyonlarında da ciddi tahribata yok açar. Bunların kötü akibetleriyle başa çıkabilmenin en önemli anahtarı hazırlıktır. Acil yardım ekipleri böyle zamanlarda gece gündüz aralıksız çalışmak zorunda kalmaktadırlar. Ülkenin normalde varolan kaynakları bile böyle afetlerde yetersiz kalabilmektedir. Hastane, itfaiye ve polis ekipleri acil yardımda hemen yetişemezler. Böyle durumlarda size en önemli yardımcılar komşularınız, akraba ve aile yakınlarınızdır. Bunlardan ise en önemlisi en yakınınızda bulunanlardır.
1. DEPREME HAZIRLIK
A. GÖRME ENGELLİLER İÇİN DEPREME HAZIRLIK
Planlama ve hazırlık depremle başa çıkabilmenin en önemli iki unsurudur. Eğer görme engelliyseniz depreme hazırlık için aşağıdakileri yapabilirsiniz:
1. Deprem afetine hazırlık için evde yapılacaklar: Bu konuda sağlığınız, hayatınız ve mülkünüz ile ilgili risklerinizi önceden belirlemeniz gerekir. Düştüğü zaman size zarar verebilecek evinizde eşyalar varsa bunları daha sağlam hale getiriniz. Bunlar fırınlar, su ısıtıcıları dolaplardır. Örneğin: duvara yaslanmış bir kitaplığınız var ve duvara monte değilse depremde üstünüze düşebilir. Ev içindeki riskleri ve bunların olası sonuçlarını hesap ediniz. Gaz veya su borularında kaçak veya sızıntı olabilecek bölgeleri tamir ediniz. Yangın söndürme tüpleri ve duman alarmları yerleştiriniz. Bunların 6 ayda bir bakınlarını yapınız. Büyük ayna veya cam bloklar bulundurmayınız. Varsa film tabaklarla kaplayınız kırılmalarını engellemek için. Gaz, elektrik ve su ana vanalarının yerlerini öğrenininiz evinizde acil kapayabilmek için.
2. Acil yaşam çantası oluşturunuz: İlk yardımı öğreniniz. Bu çantanın içinde bulunması gerekenler:
a. Taşıyabildiğiniz kadar su
b. 2 gün yetecek kuru yiyecekler: ör: kraker, kuru meyvalar, gofret vs
c. Transistörlü radyo, radyo pilleri
d. 1’er paket ıslak mendil, yüz silicisi, tuvalet kağıdı
e. Çöp poşeti, kağıt, kalem
f. İlaçlar ve kişisel hijyenik ürünler (yarabandı, sargı bezi vs)
g. 1 adet cep telefonu ve yedek dolu şarjı
h. 1’er adet el feneri, düdük, baston
i. Yardım kuruluşları telefonları (AKUT İzmir Birimi Ömer Karaca 0 549 301 1425- 0 507 786 9795)
j. Giysi (iç çamaşırı, çorap, eldiven)
k. Para, kredi kartı, nüfus cüzdanı, özürlü kimlik kartı
l. Acil durum bilgi kartı fotokopileri
m. Görme engelli rehber köpeğiniz varsa yiyecek, su ve sakinleştirici ilaçları
3. Kendinize yardım ve acil çıkış programı geliştiriniz: Bu program görme kaybınızın ihtiyacına göre değştirilebilir. Ailenizle, arkadaşlarınızla ve komşularınızla evden çıkış ve kaçış programlarını önceden belirleyiniz. Ailenin buluşma noktalarını belirleyiniz. Bu planlarda ev içi ve dışı alternatif kaçış rotaları ve acil yardım alabilmeyi planlamalısınız.
4. Size acil durumda yardım edebilecek gönüllü bir komşuyu önceden belirleyiniz: Onunla acil durumda kimin ne yapabileceği ve benzeri konularda önceden ortak kararlar alınız. Komşunuzun, sizin bir kaçış esnasındaki tercihlerinizi bilmesini sağlayınız. Yine onunla depremden hemen sonra biribirinizi acilen nasıl bulacağınız konusunda hemfikir olunuz.
5. Deprem esnasında nasıl emniyette olacağınızı öğreniniz: Evinizde en emniyetli bölgeleri önceden belirleyiniz.
Masa altları: Kapı kirişleri:
Oraya nasıl kendinizi atacağınızı, korunacağınızı ve sabitçe tutunacağınızı (ÇÖK-KORUN-TUTUN=ÇKT) önceden çalışınız.
Eğer ihtiyaç duyarsanız bu pratikler esnasında size acilen yardım edecek olan komşunuz dostunuz ve arkadaşınız ve evde birlikte yaşadıklarınızı da çağırınız. Deprem esnasında kendinizi korunaklı bir yere nasıl atacağınızı, korunacağınızı ve sabitçe tutunacağınızı bilmelisiniz (ÇKT).
6. Afet esnasında nereden ve nasıl haber alacağınızı öğreniniz: Hangi radyo kanllarının bilgi vereceğinizi biliniz. Acil yardım kuruluşlarının (AKUT vb’bin) telefonlarını evinizde birden çok yere kaydediniz. Çünkü o esnada telefonunuza veya adres defterinize ulaşamayabilirsiniz.
7. Ekstra şarjlı bir telefon bataryası acil çantanıza koyunuz: Çünkü o esnada elektrikler kesilmiş olabilir. Görme engellilerin cep telefonlarını her zaman üstünde taşımaları şarttır. Her görme engellinin cep telefonu üstündeki “5” numaralı tuştaki çıkıntıyı ve bununla ilgili tuş kullanmayı bilmesi gerklidir.
B. GÖRME ENGELLİYE DEPREME HAZIRLIKTA YARDIM
Eğer bir komşu, aileden birisi veya aynı çevrede görme engelliyse aşağıdakiler sizin yapabileceklerinizdir:
1. Kendinizi görme engelliye tanıtınız: Hala tanışmadıysanız kendinizi tanıtınız ve kim olduğunuzu anlatınız. Onun en yakın arkadaşlarını ve destek olan kişisini öğreniniz. Bu kişiye yakın başka bir arkadaşınız veya aileden birisi yoksa siz ona acil durum arkadaşı olabileceğinizi belirtiniz.
2. Acil duruma hazırlık için onun ev düzenini birlikte hazırlayınız: Ona deprem esnasında muhtemel tehlikelerin ne olacağını ve bunların nasıl yok edilebileceğiniveya riskleri en aza nasıl indirebileceğini belirleyiniz. Ona aynı zamanda acil çantasında neler olacağını, evin neresine konulacağını belirlemede yardımcı olunuz.
3. Onun için nasıl gören bir rehber olacağınızı belirtiniz: Onlar acil bir deprem esnasında sizin yardımınıza ihtiyaç duyarlar. Böyle bir yardım ihtiyacı duyan kişiye önceden ne yapacağınızı bilmek daha kolay ve hızlı yardım etmenizi sağlar.
2. DEPREM ESNASINDA
A. GÖRME ENGELLİLERİN DEPREM ESNASINDA YAPACAKLARI
1. Emniyetli bir bölgeye hemen geçip ÇÖK-KORUN-TUTUN işlemini sarsıntı duruncaya karadr yapın. Hemen dizlerinizin üzerine çöküp ağır mobilyalar veya kapı kirişleri altına geçiniz. Mümkünse buralara ulaşmak için sadece 1-2 adım atınız. Ancak o kadar vaktiniz vardır. Dizlerinizin üzerindeyken ellerinizle başınızı korumaya alıp yere eğilin ve sabir bir nesneye sıkıca yapışarak tutun. Düşen nesnelerden kendinizi korumaya çalışın.
2. Asansördeyseniz ÇKT hareketi yapınız. Sarsınıtı geçince en yakın katta ininiz.
3. Dış alanlardaysanız: ağaçlardan, yol tabelalarından veya binalarda uzak açık bir alana gidiniz.
4. Deniz kıyısındaysanız ÇKT yapıp sarsıntı geçer geçmez deniz kıyısında uzaklaşınız tsumani tehlikesinden dolayı
5. Arabada sizinle ilgilenen kişiyle iseniz araba açık bir alana çekmelidir. Sarsıntı geçtikten sonra köprü, ağaç, bina ve rampalara dikkat ederek hareket ediniz. Emniyet kemeriniz araba içinde hep bağlı olmalıdır.
6. Dağlık alanlarda heyelan ve yer kaymalaından korununuz.
7. Enerji hatları yerlere düşmüş olabilir. Elektrik akımlarına dikkat etmek gerekir.
8. Artçı depremlere hazırlıklı olun
9. Hemen vücudunuzu kontrol ediniz. Yaralı mısınız? Evede hapis kaldıysanız, yaralandıysanız veya ciddi sağlık sorunlarınız olduysa deprem acil telefonlarını arayınız. Molozların arasındaysanız dikkat çekecek herşeyi yapınız.
10. Toksik gazlar varsa derhal çıkmaya çalışın fakat asansör kullanmayınız. Çıkış esnasındaki moloz ve cam kırıklarına dikkat ediniz.
11. Radyo istasyonlarını dinleyiniz
12. Gereksiz yere telefonları meşgul etmeyizniz.
13. Komşu, arkadaş veya aile bireylerinden birisini acilen arayınız: Telefon iletişimlerini meşgul etmemek için kısa mesajlar yazınız. Örneğin: iyi ve yaralı olmadığınızı bildirmek için “anne iyiyim ve evdeyim” gibi. Eğer içinde bulunduğunuz çevre emniyetliyse çevrede olanları bilmeden oradan uzaklaşmaya çalışmayın. Yapabilirseniz yardımın gelmesini bekleyin. Onların sizi çevre hakkında bilgilendirmesini yani nerenin emniyetli nerenin tehlikeli ve nerelerden uzak durmanız gerektiğini onkardan öğrenin.
14. Yiyecek ve içecek imkanınız kaybolduysa veya birisinin kaybolduğunu düşünüyorsanız önceden sizde kayıtlı bulunan yardım kuruluşlarını arayınız: onlara görme engelli olduğunuzu belirtiniz ve yardım isteyiniz.
15. Acilen evden kaçmak veya boşaltmak durumunda kaldıysanız arkadaş komşu veya akrabalarınıza artık herzaman bulunduğunuz terde olmadığınız hakkında bilgi veriniz.
16. Eğer bir rehber köpeğiniz varsa ve köpek stres aldıysa ve acil çantasına ulaşabiliyorsanız suyuna teskin edicisini koyup veriniz.
B. GÖRME ENGELLİYE DEPREM ESNASINDA YARDIM
1. Gidip görme engellilerin nerede olduklarına bakın: Evin içinde mi? Bahçede mi? Durumun farkındalar mı? Yardıma ihtiyaçları var mı? Bulundukları yerde tehlikedeler mi?
2. Çalışır cep veya ev telefonları var mı? Bir süre telefon iletişimleri bozuk olabileceği için kendi aile, arkadaşları veya komşularına bildirebilmeniz önemlidir.
3. Onların evini tehlikeli değşiklikler için kontrol edip bunlar hakkında bilgilendirin:Örneğin yürüme yolundaki çatlaklar, veya çökmelerle ilgili bu bilgiler onların emniyetle bu çevrelerde dolaşabilmelerini ve kendilerini nasıl tehlikelerden koruyabileceklerine yarar.
4. Onlara dışarı çıkmak veya dışarıda dolaşabilmeleri için yardım edin: çünkü fiziksel çevreleri değiştiğinden çevrede dolaşma kabiliyetleri azalmıştır.
5. Su, yiyecek ve geçici tuvalat ihtiyaçları gibi temel yaşam koşullarının varlığını kontrol ediniz.
6. Herhangibir görme kaybıyla ilgili kullandıkları cihaz varsa bunların bozulup bozulmadığını kontrol ediniz: Bunlar baston, büyüteç, konuşan veya kol saati olabilir.
7. Rehber köpekleri varsa onu da kontrol edin: Bazen rehber köpekler şiddetle stres alırlar ve sakinleşmeleri için sularına birkaç damla sakinleştirici ilaçlarından koymak gerekebilir.
3. DEPREM SONRASI
ÖNCE EMNİYET
1. Binadan çıkarak bina, ağaç, ve yukarıda elektrik telleri olmayan bir bölgeye gidiniz. Düşünerek hareket ediniz. Sakin olunuz.
2. Yaralılar var mı kontrol ediniz. İlk yardım yapınız.
3. Ev dışında iseniz 5 -6 saat orada kalacakmışsınız gibi düşünün.
4. Artçı sarsıntıların olabileceğini düşününüz.
5. Hasarlı bölgeleri tespit ediniz: kokuyla gaz sızıntısı var mı hissetmeye çalışınız. Kibrit, mum ve başka ateş yakmayınız. Işıkları sürekli açıp kapatmayınız. Gaz kokusu varsa heryeri açın ve ana vanayı kapayınız. Acilen evi terkedin ve tekrar geri dönmeyin. Su vanalarını kapatınız.
6. Acil yardım çantanızı alın ve kalın ayakkabılar giyin.
7. Telefonunuzu gerekmedikçe kullanmayın.
ACİL DURUM BİLGİ KARTI
—————————————————————————————————————–
· ADI SOYADI:
· TC KİMLİK NO:
· ENGELLİLİK DURUMU:
· KAN GRUBU:
· KRONİK HASTALIKLAR:
· DEVAMLI KULLANILAN İLAÇLAR:
· ALLERJİ:
· YARDIM İHTİYACI:
· EV ADRESİ:
· İŞ ADRESİ:
· ŞEHİR:
· EV TELEFON NO:
· CEP TEL NO:
· DOĞUM TARİHİ:
· YARDIM EDEBİLECEK YAKINININ TELEFON NO:
· AD SOYADI:………………………………………………………………………………………………………………
· AD SOYADI:………………………………………………………………………………………………………………
ACİL DURUM BİLGİ KARTI
(arka yüz)
· DURUMUNUZU TAKİP EDEN SAĞLIK KURULUŞU:
· SOSYAL GÜVENLİK NO:
· BUNLARIN DIŞINDA KAYITLI OLDUĞUNUZ VEYA İHTİYAÇ DUYACAĞINIZ KURUM VE DERNEKLERİN NUMARALARINI YAZINIZ.
· KURUM ADI:…………………………………………………………………………………………………….
· TEL:………………………………………………………………………………………………………………….
Özürlü kimlik kartınızı İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğünden alabilirsiniz. Özürlü Kimlik Kartınızı sürekli üzerinizde taşıyınız. Konu hakkında geniş bilgi için Türkiye’nin heryerinden ücretsiz ulaşabileceğiniz telefon: 0 800 314 83 00
Özürlü kimlik kartı
Acil Durum Bilgi Kartınızı Hazırlamak:
Bu kart bilincinizi kaybettiğiniz durumda size ulaşan ekiplerin hakkınızda bilgi edinmelerini sağlayacaktır. Böyle bir kart hazırlanıp özürlü kimlik kartı fotokopisiyle birlikte muhtarlığa teslim edilmelidir. Ayrıca bu bilgilerin bir kopyası elinizin altında her an ulaşılabilecek yerlerde (acil durum çantanızda), işyerinizde, tekerlekli sandalyenizde) bulundurulmalıdır.
